شنبه از لک لک می گوید

ما در واقع کار کتاب را توسعه دادیم. من تجربه کار در شرکت بازرگانی داشتم و با تجربه بازرگانی من و تجربه بچه‌ها برای حمل‌و‌نقل کتاب و دفتری که در اختیارمان بود، کار را شروع کردیم. در ابتدا چهار نفر بودیم اما الان لک‌لک سه بنیانگذار دارد. به نوعی کار کتاب منشأ اثری شد برای کسب‌وکارهایی مانند لک‌لک و الان چهار تا پنج شرکت هستیم که در مجموعه نسک‌آور کار می‌کنیم. لک‌لک و نسک با هم یکی شده‌اند اما نسک کار کتابش را جداگانه انجام می‌دهد.

تیم لک‌لک تاکنون برای ۲۰نفر اشتغال‌زایی مستقیم داشته است.

لک‌لک به نیاز مشتریانی پاسخ می‌دهد که خواهان کالایی هستند که در کشورمان نیست و آنها راهی برای دسترسی کم‌هزینه به آن ندارند. از طرفی ممکن است خواهان کالایی باشند که آن کالا تنها در کشور تولیدکننده خرید و فروش می‌شود و در سطح بین‌المللی به فروش نمی‌رسد یا اگر هم خرید بین‌المللی داشته باشد، به ایران ارسال نمی‌شود. همچنین ممکن است ارسال به ایران داشته باشد اما به خاطر محدودیت‌هایی مثلا وجود تحریم‌ها، امکان پرداخت وجه و تحویل کالا برای مشتری در ایران وجود نداشته باشد. در واقع به انواع دلایل، ممکن است این دسترسی برای مشتری ایرانی وجود نداشته باشد. بنابراین لک‌لک وارد این میدان می‌شود و با دسترسی‌هایی که ایجاد می‌کند، کالای مورد نظر مشتری را برایش خریداری می‌کند. البته نه هر کالایی و نه از هر جایی؛ کالاهای مجاز براساس قانون ایران و قوانین بین‌المللی. ما کالا را از هر جای مجازی در سراسر دنیا خریداری می‌کنیم و درب منزل مشتری تحویل می‌دهیم که تجربه جذاب و شگفت‌انگیزی برای مشتری است

در حال حاضر تنها خرید از فروشگاه‌های آنلاین را در برنامه کارمان داریم. هر چند الان هر چه در فروشگاه‌های فیزیکی است تا ۹۰درصد در فضای آنلاین هم خرید و فروش می‌شود. البته برای موارد خاص اگر ارزش‌اش را داشته باشد، درگیرش می‌شویم و از فروشگاه‌های فیزیکی برای مشتریان‌مان خریداری کرده و به ایران می‌آوریم. اما اینها سرویس‌های خاص برای مشتریان خاص است.

اگر کالای درخواستی بیش از ۳۰۰دلار قیمت داشته باشد، مشتری باید ۷۰درصد را پیش‌پرداخت کند و ۳۰درصد بقیه را بعد از تحویل گرفتن کالا بپردازد‌ اما کالاهایی که زیر ۳۰۰دلار قیمت داشته باشند، مشتری باید در ابتدا همه هزینه‌اش را بپردازد.

کالاهای عجیب و غریب زیادی به ما سفارش می‌دهند.

ما اینجا محل سفارش‌های جالب هستیم. از سنجاق قفلی تا قطعات پیچیده صنعتی و حتی سفارش‌های زیادی برای پهپاد داریم که این مورد را به دلایل امنیتی اصلا ثبت سفارش نداریم.

این سوالات را زیاد از ما می‌پرسند. اما افرادی که اینگونه سفارش‌ها را دارند، سبک زندگی خاصی دارند. مثلا هستند افرادی که می‌خواهند همه وسایل‌شان از یک برند مشخص یا به‌طور کلی از برندهای اصلی باشد. یعنی حتی از کالاهایی که در فروشگاه‌های سطح کشور وجود دارد و می‌توان خیلی راحت آن را از ایران خریداری کرد هم ما ثبت سفارش داریم.

لک‌لک جایگزین و رقیب اینگونه کسب‌وکارها نیست و قرار هم نبوده باشد، چون روشن است که فروشگاه‌های فیزیکی و حتی اینترنتی کالاهایی را خریداری کرده و انبار کرده‌اند و می‌فروشند.

شاید انتظار داشتید که پاسخ این سوال مثبت باشد اما منفی است. اگرچه کالاهای خیلی گران‌قیمت و سبک‌وزن برای مشتریان ما جذاب‌تر هستند؛ مشتریانی که وضع مالی بالایی دارند. اما ما خریدهای زیر یک دلار هم داریم و مشتریانی که بسیار معمولی هستند.

بله و این هزینه برای یک کالا به سبکی پر گرفته می‌شود. کالاهای دیگر داریم که هزینه بسیار بیشتری بابت این امر دارند. حتی اگر جنسی به ارزش یک دلار مثلا از آمریکا خریداری کنند، حداقل هزینه ارسالش تا ۱۵۰هزار تومان می‌شود. حتی گاه شده که برای یک جنس یک دلاری ۲۰۰هزار تومان هزینه ارسال پرداخت شده است.

این مرحله دیگری است که در حال حاضر رویش کار می‌کنیم. درخواست‌هایی در این زمینه داریم و این امکان را به لک‌لک اضافه خواهیم کرد.

از انواع آجیل و زعفران گرفته تا آثار هنرمندانی که می‌خواهند آثارشان را خارج از کشور به‌فروش برسانند.

واقعیت این است که هزینه‌های ارسال، قیمت تمام‌شده و قیمتی که به مشتری اعلام می‌کنیم، خیلی بالاست که این امر نه به این دلیل است که ما سود بالایی می‌بریم بلکه به دلیل همین هزینه‌های ارسال است. مثلا اگر یک نفر یک تی‌شرت یک دلاری بخرد که شاید تا نیم کیلو باشد و فرد دیگری کالایی ۱۰هزار دلاری که آن هم نیم کیلو باشد که به پول ایران چندین میلیون تومان می‌شود، هزینه ارسال کالای ۱۰هزار دلاری که تا ۴۰میلیون تومان قیمت دارد، ۲۰۰هزار تومان است و همین هزینه برای آن تی‌شرت هم وجود دارد؛ یعنی برای فرد اول توجیه اقتصادی ندارد.

مشتریان ما چند دسته هستند؛ گاه یک دستگاه چند میلیاردی در یک کارخانه به اصطلاح لنگ یک قطعه است که خودشان نمی‌توانند آن را تهیه کنند و دسترسی ندارند و حتی ممکن است به لحاظ تحریم‌های بین‌المللی موانعی وجود داشته باشد. اینجاست که لک‌لک با استفاده از روابطی که دارد، این قطعه را تامین و خریداری می‌کند. همچنین طیفی از مشتریان ما همان افراد لاکچری‌پوش یا استفاده‌کنندگان اجناس اورجینال هستند که هزینه‌هایش را هم می‌پردازند. طیف دیگری هم خریداران اجناس حتی نیم‌دلاری هستند که آدم‌های معمولی هستند و پول زیادی هم ندارند بلکه می‌خواهند مثلا نخستین کسی باشند که یک کالا را دارند یا تجربه خرید از خارج از کشور را داشته باشند یا مثلا تی‌شرتی که می‌پوشند، اصل باشد.

پوشاک، کفش و کالاهایی از این دست، بیشترین درخواست را داشته‌اند. اما کماکان باید تاکید کنم که اجناس عجیب و غریب زیادی به ما پیشنهاد می‌شود.

با توجه به ارتباطاتی که ما با سازمان‌ها و مراکز علمی داریم و اینکه لک‌لک هر روز بزرگ‌تر می‌شود و به ویژه با بحث واردات و گمرک مربوط است، حساسیت‌هایی ایجاد شده و حتی به مراکز مربوطه برای بررسی آمده‌اند اما وقتی می‌بینند که خود ما حساسیت‌های زیادی روی این حوزه داریم و فیلترهای زیادی به‌کار می‌گیریم و حتی از قوانین موجود هم سفت و سخت‌تر عمل می‌کنیم، متوجه می‌شوند که کاملا در چارچوب قوانین کشورمان حرکت کرده‌ایم.

خیلی محدود و در موارد خیلی جزئی. مثلا مواد غذایی فاسدشدنی سفارش نمی‌گیریم. به‌طور کلی مواد غذایی در مقوله حمل‌و‌نقل بسیاری از کشورها حساسیت‌های زیادی رویش وجود دارد. به همین دلیل در گمرکات مواد غذایی را به آزمایشگاه‌ها و مراکز استانداردها مستقر در آنجا می‌سپارند و این روند بسیار هزینه‌بر و کند است و کسی رغبتی در این زمینه ندارد.

بعضا برای مهندسی معکوس، مواد غذایی خاصی را سفارش می‌دهند که در ایران نمونه‌اش را تولید کنند. این سفارش‌ها معمولا از طرف شرکت‌ها ثبت می‌شوند.

در این حوزه سفارش داریم اما در حد محدودی که قانون اجازه می‌دهد، سفارش می‌گیریم. به این صورت که طلای خام اصلا سفارش نمی‌گیریم ولی برای طلای کارشده با گرم و وزن اندک سفارش ثبت می‌کنیم.

این نقش را چند سال است که صرافی‌ها انجام می‌دهند و برای بسیاری از بیزینس‌های موجود در ایران این نقش را برعهده دارند.

این کار موضوع فعالیت یکی دیگر از شرکت‌های زیرمجموعه ماست و در لک‌لک انجام نمی‌شود. اگر هم کسی برای کارت‌هایی چون ویزاکارت و مسترکارت به لک‌لک مراجعه کند او را به شرکت مورد نظر وصل می‌کنیم.

تمرکز سفارش‌ها‌ روی کشورهای نزدیک مانند امارات، ترکیه و اروپا و آمریکا و چین است. البته بیشترین سفارش‌ها مربوط به آمریکاست. قبلا چین ارسال مستقیم به ایران داشت که از زمانی که شرکت‌هایی که با ایران کار می‌کردند، شراکت‌هایی با آمریکایی‌ها پیدا کردند، همان مشکلاتی که با آمریکا داریم با این شرکت‌ها نیز داریم و چین نسبت به گذشته کمرنگ شده است.

ترجیح می‌دهم که در این مرحله به بعضی از آمارها اشاره نکنم.

از جمله آماری که می‌توانم به آن اشاره کنم این است که تاکنون بیش از ۱۰هزار نفر از خدمات لک‌لک استفاده کرده‌اند و بسیاری از آنها مشتریان ثابت ما هستند و مرتب از لک‌لک خرید می‌کنند.

عدد سفارش‌های تحویل‌داده‌شده ما تقریبا به ۲۱هزار و ۵۰۰عدد رسیده است.

اتفاقا ما این مسافت‌ها را محاسبه کرده‌ایم و روی سایت هم گذاشته‌ایم. کیلومتر پروازی لک‌لک رفته رفته به ۱۴میلیون کیلومتر می‌رسد. رقم دقیق فعلی‌اش ۱۳میلیون و ۸۵۸هزار و ۹۰۶کیلومتر است.

ما حتی سفارش‌های یک دلاری، ۲ دلاری، ۳دلاری و به‌طور کلی سفارش‌های زیر ۱۰دلاری بسیاری داریم. حتی فکر می‌کنم زیر یک دلار هم سفارش داشته‌ایم و سفارش‌های ۱۰هزار دلاری هم زیاد داریم.

قطعات صنعتی و کالاهایی مانند عینک و ساعت و … البته ۱۰هزار دلار در فضای لاکچری و فضای صنعتی اصلا عجیب و زیاد به نظر نمی‌رسد.

لک‌لک مشتری را از دردسرهای زیادی خلاص می‌کند. همه کاری که مشتری می‌کند این است که لینک فروشگاهی را که کالای مورد نظرش در آن ارائه شده، در لک‌لک ثبت می‌کند و هزینه را طبق آنچه اشاره کردم، پرداخت کند. پرداخت هم ریالی است. لک‌لک طی تجاربی که دارد می‌داند که چه کالایی را می‌توان خرید و در گمرکات ترخیص کرد و چه کالاهایی را نمی‌توان. در حالی که افرادی هستند که کارت‌های اعتباری بین‌المللی دارند و امکان خرید از سایت‌های خارجی را دارند اما قوانین مربوط به آن کالا را نمی‌دانند و با اینکه هزینه‌اش را می‌پردازند، ممکن است نتوانند آن را دریافت کنند. اما لک‌لک همیشه همه اطلاعات را به مشتری می‌دهد تا آگاهانه تصمیم بگیرد. ما نیروهای متخصص بازرگانی داریم و امکانات گسترده‌ای خارج کشور داریم که مسائل را حل می‌کنند. مثلا اگر کالایی گم شود، لک‌لک خیلی خوب پشتیبانی می‌کند و هزینه‌های بالا را پوشش می‌دهد. هر چند هستند افرادی که لک‌لک برای‌شان مکان خرید خوبی نیست و بهتر است که از فروشگاه‌های دیگر خرید کنند.

بله ما مشتریان خیلی خاص داریم؛ به‌ویژه در بخش صنعت و بخش علمی. مثلا در ارتباط با پروژه غزال دانشگاه تهران که یک پروژه خورشیدی است، قطعاتی را برای‌شان تهیه کردیم. در این پروژه خودروهایی می‌سازند که با انرژی خورشید کار می‌کند. به قطعاتی نیاز داشتند که تولیدش در ایران توجیه اقتصادی هم نداشت اما وارداتش در حوزه تحریم‌ها قرار داشت. لک‌لک در این زمینه و برای کمک به روند علمی کشورمان قطعا‌ت مورد نیاز را تامین کرد. در واقع ما مشتریان خیلی خاصی داریم که دست‌شان به نوعی بسته است و ما قطعات مورد نیازشان را وارد می‌کنیم.

شرکت‌های دولتی و خصوصی و دانشگاه‌ها هم به سراغ لک‌لک می‌آیند اما هدف لک‌لک تمرکز روی این موارد نیست و ما روی آن کاربر کار می‌کنیم اما چنین مشتریانی هم داریم.

ما سرمایه‌گذار نداریم و تاکنون سرمایه‌ای برای لک‌لک جذب نکرده‌ایم.

ببینید، یکی از مسائلی که من را شگفت‌زده می‌کند برمی‌گردد به همین مسئله جذب سرمایه. طی جلساتی هم که با بچه‌های اکوسیستم دارم، می‌بینم که دغدغه اصلی‌شان شده اینکه سرمایه‌گذار جذب کنند. در واقع هدف این حوزه عوض شده و به جای اینکه افراد روی ایده‌های‌شان کار کنند و کارشان را گسترش دهند به دنبال کسی هستند که پولی به آنها بدهد که کارشان را جلو ببرند. به خود ما پیشنهادهای زیادی برای سرمایه‌گذاری و در اختیار گرفتن بخشی از سهام شده ولی ترجیح داده‌ایم که فعلا این کار را نکنیم و تلاشی هم برای معرفی خودمان به سرمایه‌گذارها نمی‌کنیم. وقتی کسی خوب باشد، سرمایه‌گذار هم به سراغش می‌آید. ما تمرکزمان را گذاشته‌ایم روی این موضوع که کسب‌وکار موفقی داشته باشیم تا اینکه برای معرفی خودمان به سرمایه‌گذاران انرژی صرف کنیم.

نخستین مشتری ما خیلی زود به دست آمد. حتی با سایتی که در حد یک وبلاگ بود که یکی از دوستان مجانی برای ما ایجادش کرده بود و سفارش‌ها به صورت ایمیلی انجام می‌شد. مذاکره حضوری در هیچ شرکتی نداشتیم اما زودتر از آنچه فکرش را می‌کردیم، به نتیجه رسیدیم. نخستین ایمیلی که داشتیم برای ثبت سفارش کالا از اهواز بود که یک پایه دوربین می‌خواست و در نهایت هم از ما خرید نکرد. وقتی این سفارش را داشتیم، من تا ساعت‌ها خوشحال بودم. ماه اول یک تا دو سفارش داشتیم و بعد شد هفته‌ای یک سفارش و کار کم‌کم روند مثبتی به خود گرفت.

.

وقتی در نسک‌آور شریک شدم، بخشی از لینک‌ها را به نوعی برای خودم گارانتی کردم و می‌توانستم از لینک‌های نسک‌آور استفاده کنم و آورده اندکی از این راه داشتم. بنابراین باریکه آبی می‌رسید. همچنین می‌دانستم که راه بازگشت من به شرکت قبلی‌ و حالت کارمندی هم برایم باز بود.

اصلا به مرحله ارائه عدد و رقم نرسید و توافقی در این زمینه نداشتیم.

ارزشگذاری تحت تاثیر عوامل بسیاری است که پتانسیل کار هم بسیار مهم است و حتی اگر الان لک‌لک ارزشی ۱۰میلیارد تومانی داشته باشد، با اجرای برنامه‌هایی که در نظر گرفته‌ایم اینقدر متحول می‌شود که این ارقام برایش بسیار اندک است. به این برنامه‌ها فعلا اشاره نمی‌کنم ولی به‌زودی اجرایی می‌شوند.

با توجه به نوع کالا و قیمتی که دارد، لک‌لک بین ۱۰ درصد تا ۱۰۰درصد کارمزد می‌گیرد. بعضی مواقع خدمات از ما می‌خواهند، مثلا رزرو یک هتل یا می‌خواهند پرداختی انجام دهند که قرار نیست به ازای آن کالایی وارد ایران شود که کارمزد لک‌لک در این زمینه تا ۱۰درصد است. کارمزدهایی تا سقف ۱۰۰درصد هم داریم. اما عرف دریافتی برای کالاهای معمولی بین ۲۰ تا ۳۰درصد است. میزان کارمزد لک‌لک رابطه مستقیمی دارد با نوع کالا و اینکه از چه کشوری و چه سایتی باشد.

تب بلک فرایدی یکی دو سال است که در کشور فراگیر شده و نگاه مثبتی هم نسبت به این مسئله وجود ندارد. هر چند من از طرف دیگران نمی‌توانم پاسخگو باشم اما چون مناسبت‌های ملی و مذهبی زیادی در ایران داریم، برای اینکه حساسیت بی‌جهت ایجاد نکنیم باید براساس این مناسبت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. هر چند استفاده از این مناسبت‌ها به نوعی تعامل فرهنگی است و نوروز ما را هم در بسیاری از کشورها می‌شناسند اما باز هم نباید حساسیت ایجاد کرد. ما اگر از بلک فرایدی استفاده کرده‌ایم برای این بوده که حراج‌های خارجی را به اطلاع مشتریان‌مان برسانیم.

اگر فضا باز شود، فرصت‌های کاری بسیاری به همراه خواهد داشت. حتی ما برنامه‌هایی برای بازشدن فضا داریم و این مسئله را تهدید نمی‌بینیم. حتی می‌توانیم با آنها همکاری کنیم. همین الان هم در کشورهای همسایه ما مجموعه‌ای به نام دیزرت‌کارت فعالیت می‌کند؛ یعنی در جایی که هر فرد معمولی در جیبش چند کریدیت‌کارت دارد و بازار آزاد است و اقتصاد آزاد دارد، همین الان این شرکت که شبیه ماست، خوب کار می‌کند یعنی در حضور شرکت‌های چندملیتی و شرکت‌های پستی بزرگ کار می‌کند. باز هم تاکید می‌کنم که در حوزه کاری ما بحث نیچ‌مارکت مطرح است و فضاهای زیادی برای کارکردن وجود دارد. بنابراین ترسی از ورود چنین شرکت‌هایی نداریم.

من نگرانی هر دو طرف را درک می‌کنم و به هر دو طرف حق می‌دهم. کشور ما کشور خاصی است. جایگاه خاصی در منطقه دارد و استراتژی‌های کلانی در پیش گرفته که حاکمیت آن را تعیین می‌کند و هر نوع مسئله‌ای در این زمینه حساسیت‌هایی به همراه دارد. شاید حاکمیت نگران مسائلی مانند نفوذ برای در اختیار گرفتن اطلاعات است. اما اگر به کسی در این میان مظنون هستند باید با آن فرد برخورد کنند. نه اینکه در رسانه‌ها مطرح شود و کل اکوسیستم زیر سوال برود. دلیلی ندارد که چنین حرف‌هایی رسانه‌ای شود. در واقع این دغدغه بجاست اما نباید به اصطلاح از این طرف بوم بیفتیم که جوانان زحمتکشی که با هزار مشکل کسب‌وکاری راه‌اندازی کرده‌اند، کسب‌وکارشان آسیب ببیند و نباید با این برخوردهای چکشی کل اکوسیستم را زیر سوال ببریم. درحالی‌که از همین بستر مشاغل زیادی ایجاد شده و امید زیادی برای جوانان به دست آمده است. ‌بشخصه حوزه آنلاین را خیلی دوست دارم چون معتقدم متعلق به بچه‌های دهه ۶۰ است؛ بچه‌هایی که بالاخره توانسته‌اند تا حدودی مزد تلاش و کوشش و کنکوردادن و زحمت‌کشیدن‌شان را بگیرند. این نسل پول ندارد اما کامپیوتر و اینترنت را به خوبی می‌شناسد و با یک خط موبایل کسب‌وکاری راه‌اندازی می‌کند و برای خودش و چندین نفر دیگر درآمدزایی ایجاد می‌کند.

از بچگی هر کس از او پرسیده می‌خواهی چه‌کاره شوی، می‌گفته می‌خواهد تاجر شود. کارتون‌های تلویزیونی که در آنها تاجرها از شهری به شهر دیگر سفر می‌کرده‌اند، برایش جذاب بوده. روحیه ماجراجویی داشته و به نسبت سنش کارهای عجیب و غریب هم کرده. نیاز مالی نداشته اما شاید به خاطر همین جذابیت‌ها و جنبه‌های سرگرمی‌اش بوده که در کودکی در تابستان با تفنگ ساچمه‌ای کاسبی می‌کرده. بعد از کنکور و قبل از دانشگاه هم دنبال کار رفته و خیلی کامپیوتر دوست داشته و در دبیرستان به دوستانش کامپیوتر درس می‌داده: «رابطه‌ام با دنیای کامپیوتر خوب بود. این مهارت‌ها در آن دوران برای خودش برو‌وبیایی داشت و هر کسی این مهارت‌ها را داشت، خیلی خاص محسوب می‌شد؛ همان دوره فلاپی و دیسک‌ها قدیمی.» اینقدر به دنیای کامپیوتر علاقه داشته که همه نشریات مرتبط با این حوزه را می‌خوانده؛ مانند عصر شبکه، دنیای ریزپردازنده و عصر ارتباط. اشتراک همه را هم داشته و در زیرزمین خانه همه را واو به واو می‌خوانده است.

اما دانشگاه که می‌رود، شیمی می‌خواند و از همان سال اول به همراهی دوستانش یک شرکت تاسیس می‌کنند. سال اول دانشگاه شرکتی به نام نانوتک راه‌اندازی می‌کنند که خدمات شبکه و سخت‌افزار ارائه می‌کرده و در کمتر از یک سال استارت می‌خورد ولی چون تمام‌وقت بوده و به درسش نمی‌رسیده بنابراین کار را متوقف می‌کنند. مهم‌ترین آورده این کار که نیمه‌تمام هم می‌ماند، برای محمد این بوده که موسس بودن، چقدر مسئولیت ایجاد می‌کند و اینکه برای کار تمام‌وقت باید انرژی و زمان زیادی صرف شود.

سال ۹۱ است. ایده‌‌اش نشأت گرفته از محل کار سابقش است: «با تقاضاهایی در این شرکت مواجه بودیم مانند بعضی از قطعات که تهیه‌شان خیلی سخت بوده و اغلب باید از اقصی نقاط جهان خریداری می‌شدند. در این میان گاه خریدار و سفارش‌دهنده باید تا ۴ماه منتظر قطعه مورد نیازش می‌ماند که به نارضایتی هم منجر می‌شد. همین امر در ذهن من این جرقه را زد که اگر در بیزینس ما این نیاز وجود دارد، این نیاز در سایر حوزه‌های صنعتی و غیرصنعتی هم وجود دارد و اجناسی که برای‌مان کم اهمیت بود، اگر در کنار یکدیگر قرار می‌گرفتند، اهمیت پیدا می‌کردند. در اصطلاح به این بخش از بازار می‌گویند نیچ‌مارکت؛ یعنی بازارهای خیلی کوچک که در گوشه‌و‌کنار بازارهای بزرگ وجود دارند.»

در ارتباطی که با دوستانش در دانشکده داشته با بچه‌هایی آشنا می‌شود که کتاب‌ها را از سایت آمازون به ایران وارد می‌کنند و می‌فروشند. از سال ۸۴ کارشان را آغاز کرده‌ بودند و تحت عنوان شرکت نسک‌آور کار می‌کردند. با آنها شراکت را مطرح می‌کند تا هم همکاری داشته باشند و هم آنها فضایی را در دفتر کارشان در اختیارش قرار دهند: «قرار شد من لجستیک کار را پشتیبانی بکنم و آنها پاسخگویی به مشتریان و کارهای دفتری را اداره کنند.» ولی کار پیش نمی‌رود چون آنها درگیر کارهای دیگری بودند.

کار را با این مجموعه تمام می‌کند و حدود سال ۹۲ ‌تصمیم می‌گیرد به‌طور کامل روی پروژه لک‌لک کار کند. از شرکت بازرگانی که در آن کار می‌کرده دریافتی‌اش تا ۲میلیون تومان بوده و اسم‌و‌رسمی هم برایش داشته. حتی به خانواده‌اش هم نمی‌گوید که می‌خواهد کارش را رها کند:«در شرف ازدواج هم بودم و اندوخته مالی بسیار کمی هم داشتم که کفاف هزینه‌های ازدواج‌مان را نمی‌داد اما این ریسک را انجام دادم چون به ایده‌ام ایمان زیادی داشتم.»

فضای آنلاین را مثبت و جذاب می‌بینم و فکر می‌کنم جای کار زیادی برای کارکردن و راه‌اندازی استارت‌آپ وجود دارد و چندین برابر کارهای فعلی می‌توان استارت‌آپ راه‌اندازی کرد؛ حتی در زمینه‌هایی که استارت‌آپ‌هایی وجود دارد. من توصیه‌هایی دارم برای افراد علاقه‌مند به این حوزه؛ ما کماکان مشکل منابع انسانی‌ داریم. من هم به‌عنوان کارمند و هم به‌عنوان کارفرما کار کرده‌ام و این مشکل را از هر دو طرف دیده‌ام. بچه‌های فارغ‌التحصیل حتما در کارگاه‌های آموزشی نیم‌روزه آموزش‌های مربوط به رزومه‌نویسی را یاد بگیرند. امروز این مهارت‌ها بخشی از توان نیروی انسانی است؛ هم برای پیداکردن کار و هم برای بالابردن دانش کار. اما در حال حاضر افرادی که برای مصاحبه می‌آیند، آداب مصاحبه را نمی‌دانند. بعضی از بچه‌ها روی فضا سیر می‌کنند و از ابتدا می‌خواهند رئیس باشند؛ به‌ویژه بچه‌هایی که از دانشگاه‌های تراز اول فارغ‌التحصیل می‌شوند به‌ مدیریت در سطح کلان و درآمدهای آنچنانی فکر می‌کنند. اما این ژست‌ها دیگر جواب نمی‌دهد و باید پاشنه گیوه را بالا بکشند و از پایین‌ترین سطح شروع کنند. من از کارآموزی شروع کردم و با حقوق پایین جلو آمده‌ام. حتی باید پاره‌وقت کار کنند. برای خود من یک نفر با معدل ۱۸ با سابقه کار بهتر از یک فرد بامعدل ۲۰ بدون سابقه کار است چون تجربه بسیار مهم است.