مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه

مقدمه

همان طور که می دانید  کارت اعتباری بانکی یک کارت با اندازه استاندارد است که دارای یک شماره کارت 16 رقمی (Card Number)، تاریخ انقضاء (Expire Date)، یک کد سه رقمی (CVV2) و عموماً نام حک شده مشتری بر آن می باشد که برای خرید های اینترنتی استفاده از این اطلاعات لازم است که البته در ایران عموماً تحت عنوان عابربانک از آنها یاد می شود.

در سال های نه چندان دور پول نقد برای مبادلات و خرید و فروش به کار می رفت، به علت افزایش مبادلات کم کم چک پول ها و چک های بانکی جایگزین پول نقد شد. اگر سنتان یاری کند به خاطر می آورید روزهایی را که در مناسبت ها و اعیاد برای خریدهای مختلف مبالغ زیادی پول نقد همراه خانواده ها بود. پس از ورود به عرصه الکترونیک کم کم بانک ها به جای وجه نقد، کارت های بانکی هوشمند را در اختیار مشتریان قرار می دادند که معادل همان وجه نقد موجودی داشت.. در سال های بعد از آن کارت های اعتباری تنها برای برداشت پول از دستگاه های خود پرداز (ATM ها) به کار می رفتند. در آن زمان اگر کسی را در حال گرفتن پول از دستگاه خودپرداز می دیدید شاید فکر می کردید با شخص پولداری روبرو هستید و یا کسی که آگاهی زیادی از کامپیوتر و اینترنت دارد! اما به مرور زمان کارت های اعتباری به کلی جای پول نقد را گرفتند. در دنیای دیجیتالی امروز نه تنها مرحله رفتن به دستگاه خودپرداز را مدت هاست که پشت سر گذاشته ایم و هر کدام از ما چندین و چند کارت اعتباری داریم، بلکه شماره کارت 16 رقمی کارت، تاریخ انقضاء، کد سه رقمی (CVV2) و رمز دوم آن، اطلاعاتی است که شاید دیگر مانند شماره تلفن منزل آن را به خاطر سپرده ایم.امروزه برای کلیه مبادلات و خرید های فروشگاهی، حتی مبادلات بزرگ تر نظیر خرید و فروش ماشین و … از کارت های اعتباری، دستگاه های کارتخوان و حتی جابجایی اینترنتی پول استفاده می شود. برای آشنایی با روش ها و ابزار خرید از سایت های مختلف می توانید به مقاله نحوه خرید از سایت های خارجی مراجعه نمایید.

نوع کارت، نام بانک صادر کننده و آرم بانک از اطلاعاتی است که معمولاً روی کارت های اعتباری درج می شود. سیستم های مالی الکترونیکی و کامپیوتری با شناسایی این مشخصات می توانند به حساب بانکی شما دسترسی پیدا کرده و مبلغ را از حسابتان برداشت کنند، و اینگونه نیاز به حمل پول نقد از بین می رود.

مزایای کارت های اعتباری بانکی

کارت های اعتباری بانکی مزایای بسیاری دارند. از زمانی که استفاده از کارت های اعتباری بانکی رایج شد، تبادلات مالی و خرید و فروش ها با سهولت بیشتری انجام گرفت. برخی از مزایای کارت های اعتباری بانکی شامل موارد زیر می باشد:

• شما می توانید خرید های فروشگاهی خود را بدون حمل پول نقد با داشتن کارت های اعتباری انجام دهید.
• با داشتن کارت های اعتباری امکان انتقال وجه از طریق کارت به حساب افراد دیگر وجود دارد.
• امکان افزایش خریدهای اینترنتی با استفاده از کارت و بدون نیاز به مراجعه حضوری برای شما وجود دارد.
• آسودگی خیال از گم نکردن یا سرقت پول نقد، آسودگی خیال از تقلبی نبودن اسکناس ها با داشتن کارت اعتباری امکان پذیر است.
• کاهش هزینه های عمومی در چاپ اسکناس مزیت مهم این کارت هاست.
• افزایش حجم معاملات به علت سهولت استفاده از این کارت ها نیز با استفاده از کارت های اعتباری ایجاد می شود.
• رزرو هتل فقط با ارائه اطلاعات کارت قبل از مراجعه به هتل نیز از مزایای استفاده از کارت های اعتباری است.

انواع کارت های بانکی بین المللی

کارت های بانکی بین المللی از چند منظر قابل دسته بندی می باشند:

دسته بندی کارت ها از منظر اعتبار بانکی  (کارت های اعتباری (Credit Cards) و کارت های شارژی یا بدهکار (Debit Cards) )

کارت های اعتباری (Credit Cards)

در کارت های اعتباری یا همان Credit Card ها مشتری دارای حساب بانکی تأیید شده ی پشتیبان کارت خود می باشد. دراین نوع کارت ها فرد اجازه برداشت و خرید از حساب خود، تا سقف اعتباری که از طرف بانک به او تخصیص داده شده است را دارد، حتی اگر در حال حاضر آن قدر موجودی در حساب خود نداشته باشد و در واقع حساب او می تواند منفی شود  یعنی  او می تواند تا سقف اعتبار تخصیص داده شده به بانک بدهکار شود. بدین ترتیب بعد از طی مدت معینی با فرستادن صورت حساب از سوی بانک او بدهی خود را پرداخت خواهد کرد، برخی از بانک ها حتی این بدهی را از مشتریان خود به صورت اقساط دریافت می کنند. تهیه این کارت ها مستلزم ارائه مدارکشناسایی کامل و همچنین مدارک تعیین کننده هویت محل زندگی(Address Proof) می باشد و معمولا بانک ها برای افتتاح حساب و تخصیص اعتبار به شتریان حساسیت زیادی به خرج می دهند. داشتن اقامت همان کشوری که قصد افتتاح حساب در بانک آن را داریم از الزامات اکثر قریب به اتفاق بانک هاست. به همین علت تهیه این نوع از کارت ها برای شما که داخل ایران زندگی می کنید، معمولاً امکان پذیر نمی باشد. در صورت نیاز ضروری به داشتن این کارت ها استفاده از کارت های اعتباری دوستان و نزدیکان مورد اعتماد در خارج از کشور پیشنهاد می شود.

کارت های شارژی (Debit Cards).

این نوع از کارت ها نیز به حساب بانکی پشتیبان متصل هستند اما در این نوع کارت ها مشتری پیش بانک اعتبار اضافه ای ندارد و تنها می تواند تا سقف موجودی داخل حساب خود از کارت برداشت کند یا خرید انجام دهد. این نوع کارت ها دارای شماره سوئیفت (Swift Code)  و دیگر اطلاعات حساب های بانکی هستند و قابلیت دریافت پول از کشورهای مختلف از طریق سیستم های بانکی را دارند. لازم به ذکر است سیستم سوئیفت یک سیستم بانکی جهانی است که جهت ارسال و دریافت هرگونه پیام ارزی در بین واحدهای ارزی بانکهای داخل کشور و بانکهای خارج از کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. بانک ها برای ارائه این نوع از کارت ها نیز به علت آن که حساب بانکی پشتیبان آن است، معمولاً مدارک شناسایی کامل از مشتریان می خواهند، اما حساسیت آنها به اندازه افتتاح کارت های اعتباری نیست. به همین دلیل در سال های اخیر برخی از بانک های کشورهای اطراف که ریسک بیشتری را متحمل می شوند، کارت های اعتباری شارژی (Debit Cards) در اختیار مشتریان داخل ایران قرار دادند، که در اکثر موارد نیاز به یک بار سفر به آن کشور و افتتاح حساب با ارائه پاسپورت معتبر به همراه مهر ورود قانونی به آن کشور بوده است. در صورتی که بانکی خدمات خوبی از جمله داشتن اینترنت بانک و آپدیت شدن لحظه ای تراکنش ها در آن را به مشتریان ارائه می دهد، استفاده از این کارتها را بخصوص برای کسانی که می خواهند درآمد ارزی داشته باشن، پیشنهادمی دهید. چرا که به آسانی می توانید با دادن شماره حساببانکی خود به شرکای تجاری خارجی، مبالغ ارزی خود را دریافت نمایید. 

کارت های پیش پرداخت (Prepaid).

این کارت ها که بیشترو در اصطلاح رایج تحت عنوان کارت های نقدی (Cash Cards) یا کارت های سفر (Travel Cards) شناخته میشوند در واقع نوعی از همان Debit Cards هستند، با این تفاوت که حساب بانکی مجزا پشتیبان آنها نیست وشماره سوئیفت ندارند و امکان واریز و انتقال وجه به آنها از کشورهای دیگر به آسانی میسر نیست. کارت های پیش پرداخت نیز دو دسته اصلی دارند: کارت های قابل شارژ مجدد (Reloadable) وکارت های غیر قابل شارژ مجدد (یک بار شارژ) یا همان کارت های هدیه (Gift Cards). کارت های قابل شارژ معمولا به اسم فرد صادر می شوند و با نام هستند و تنها تفاوت آنها با Debit کارت های عادی، نداشتن حساب بانکی پشتیبان می باشد. داشتن این نوع از کارت ها به علت بار مسئولیت کمتر برای بانک بسیار ساده تر از دو کارت قبلی است و در سال های اخیر بانک های خارجی زیادی بهایرانیان این نوع از کارت ها را ارائه کرده اند. البته با افزایش تحریم ها در سال های اخیر، باز هم سخت گیری بانک ها برای ارائه این نوع از کارت ها به افراد مقیم ایران بیشتر شده است و معمولاً برای تحویل این نوع از کارت ها نیز حضور خود فرد در شعبه بانک و یا صرافی الزامی می باشد.

اما کارت های هدیه علاوه بر آن که حساب بانکی ندارند، بانام هم نیستند و حتی دریافت تعداد محدودی کارت هدیه از بانک ، معمولاً نیاز به ارائه کارت شناسایی فرد هم ندارد. این کارت ها تنها به اندازه موجودی اولیه قابل استفاده هستند و پس از اتمام موجودی داخل کارت، باید آن را دور انداخت زیرا قابل استفاده یا شارژ مجدد نمی باشند. از آنجا که اداشتناین نوع از کارتها هیچ منافاتی با قوانین تحریم های اعمال شده علیه ایران ندارد، بسیاری از این نوع از کارت ها مرتبط با بانک های مختلف به راحتی در ایران توزیع می شوند وکاربران می توانند از آنها استفاده نمایند. به شما توصیه می کنیم قبل از تهیه این نوع از کارت ها نسبت به موجودی درون آن و اعتبار بانک صادر کننده آن اطمینان حاصل فرمایید.

از آنجایی که شما لازم نیست موجودی یا اعتبار زیادی در داخل کارت خود داشته باشید و تنها می توانید به اندازه نیاز خود آنها را شارژ نمایید، کارت های پیش پرداخت امنیت بالایی را دارند، از این رو کارت های پیش پراخت (Prepaid) به علت امنیت و اطمینان آنها، بیشتر برای خریدهای اینترنتی در مقایسه با Credit Card ها استفاده می شوند. حتی افرادی که دارای چندین کارت اعتباری می باشند ترجیح می دهند در خرید های اینترنتی خود از کارت های پیش پرداخت استفاده نمایند. البته امروزه با قرار دادن پروتکل های امن پرداخت روی سایت های مختلف کمی بر امنیت خاطر کاربران جهت وارد کردن اطلاعات کارت اعتباری خود در سایت های مختلف افزوده شده است. برای آشنایی با نحوه اعتماد به یک سایت جهت وارد کردن اطلاعات کارت اعتباری در آن می توانید به مقاله چطور به سایت های خارجی اعتماد کنیم مراجعه نمایید.

دسته بندی کارت ها بر اساس ویزا کارت (Visa Card) یا مستر کارت (Master Card)

در یک دسته بندی دیگر کارت های بانکی بین المللی معمولاً در قالب کنسرسیوم بین المللی 2 شرکت بزرگ مالی ویزا و مستر قرار دارند. ویژگی مهم این سیستم های بین المللی مانند ویزا و مستر این است که هیچ بانک خاصی محوریت خاصی ندارد و باعث می شود تمامی بانک های کشور های مختلف که به این سیتم ها وصل هستند یکپارچه شوند و به سازوکار مالی بین المللی متصل شوند. بدین ترتیب شما با داشتن ویزا کارت و یا مستر کارت فارغ از این که بانک صادر کننده ی آن چه بانکی و چه کشوری باشد، امکان خرید از کلیه دستگاه های کارتخوان، خودپرداز (ATM) و درگاه هایی که متصل به شبکه جهانی ویزا و مستر هستند را دارید. لازم به ذکر است در حال حاضر تنها 5 کشور ایران، سودان، سوریه، کره شمالی و کوبا عضو شبکه جهانی ویزا نمی باشند و در بقیه کشورهای جهان این کارت ها به سادگی قابل استفاده هستند. شرکت مستر کارت حساسیت بیشتری روی مسائل تحریم علیه ایران را دارد، از این رو استفاده از ویزاکارت های پیش پرداخت برای کاربران داخل ایران توصیه می شود.برای تهیه این نوع از کارت ها می توانید به شرکت هایی که نمایندگی توزیع کارت های ویزای بانکهای خارجی در داخل ایران هستند، مراجعه نمایید.

اگرچه امروزه تقریباً اکثر سایت های اینترنتی و دستگاه های پوز در کشورهای خارجی هر دو نوع ویزا کارت و مستر کارت را پذیرا هستند اما هنوز هم سایت ها و دستگاه های کارتخوانی هستند که مثلا فقط ویزاکارت و یا مستر کارت را قبول می کنند.

غیر از ویزا و مستر دو کمپانی بین المللی بزرگ دیگر در زمینه کارت های بانکی آمریکن اکسپرس (American Express) و دیسکاور (Discover) هستند که البته تمرکز اصلی آنها بر ایالات متحده است و پوشش جهانی آنها مانند ویزا کارت و مسترکارت نیست.

دسته بندی کارت ها از نظر بانکی و یا غیربانکی بودن

غیر از تقسیم بندی های ذکر شده در بالا در نوع دیگری از تقسیم بندی، کارت ها به دو دسته کارت های بانکی و کارت های غیربانکی تقسیم می شوند. کارت های بانکی همانند ویزاکارت و مستر کارت از سیستم اعتباری بانک ها استفاده می کنند در حالی که کارت های اعتباری غیربانکی همانند آمریکن اکسپرس را شرکت ها و مؤسسات عرضه می کنند. مشتریان این نوع کارت ها معمولاً ضمن برخورداری از خدمات عمومی یک کارت اعتباری بانکی، از خدمات خاص آن شرکت یا سازمان خاص هم استفاده می کنند.
امروزه روش های متفاوتی برای انتقال پول و تبادلات مالی بوجود آمده است. پیدا شدن سیستم های مالی از جمله ایزی رمیتنس (EZ Remittance) مانی اوردر (Money Order)، پیپال (PayPal) و … همه در جهت سهولت و سرعت در انتقال پول ایجاد شده اند، اما همچنان استفاده از کارت های اعتباری مورد توجه بسیاری از کاربران می باشد.